Podsumowanie subiektywnej prognozy - 15 przepowiedni co nas czeka w Polsce w obszarze robotyzacji biznesu w 2020 r.

Wszyscy przyznają, że tak specyficznego - za sprawą pandemii - roku, jak ten który właśnie się skończył dawno nie było. Dla niektórych był to czas stracony (ich projekty lub projekty ich klientów zostały powstrzymywane lub anulowane), dla niektórych zaś okazał się nad wyraz dobry (przyspieszeniu uległo szereg decyzji związanych z cyfryzacją przedsiębiorstw).

Zgodnie z tradycją (o ile można tak nazwać działanie wykonywane po raz drugi) przygotowałem podsumowanie prognoz, które sformułowałem na początku 2020 r. (wówczas o Covid-19 praktycznie nikt nie słyszał).    

A więc, jak wypadły moje prognozy?

Prognoza 1: Robotyzacja procesów biznesowych (Robotic Process Automation) stanie się "szarą codziennością", a przestanie być "sexi tematem" - w szczególności w branży finansowej (banki, ubezpieczyciele), telko i BPO/SSC.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 80%.

Komentarz: Może robotyzacja nie stała się jeszcze "szarą codziennością" - ale zdecydowanie dojrzała - zarówno jeżeli chodzi o świadomość, modele wdrażania, narzędzia. To bardzo widać w bankach i ubezpieczycieli oraz BPO/SSC, trochę mniej w telko. Bardzo dobrze radzi sobie energetyka. Piszę to z pełnią świadomością - w oparciu o wyniki badań ankietowych, które przeprowadziłem w maju-czerwcu i październiku-listopadzie 2020 r.

To też jeden z powodów, dla których przestaję aktualizować Zestawienie polskich liderów wdrażania rozwiązań do automatyzacji i robotyzacji biznesu. Dlaczego? Po prostu robotyzacja stała się commodity (w wielu branżach).

Prognoza 2: Firmy zorientują się, że robotyzacja procesów to drogie rozwiązanie (jeżeli chodzi o utrzymanie) - bo trzeba zapłacić za licencje na kolejny rok, trzeba opłacić deweloperów RPA (ale ci będą tańsi niż w 2019 - tj. ich zarobki spadną), trzeba wykonać mnóstwo pracy organizacyjnej (w zakresie synchronizacji z projektami IT, bezpieczeństwem, itp.).

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 90%.

Komentarz: Zarobki deweloperów spadły w 2020 r. Taki są wyniki sondażowych badań, które przeprowadziłem w czerwcu 2020 r. Część firm wycofała się także z robotyzacji (PoC nie przeszły w tych przedsiębiorstwach fazę wdrożeń produkcyjnych). 

Prognoza 3: Na rynku polskim swoją pozycję umocnią 3 globalne firmy - dostawcy narzędzi RPA - tj.  Automation Anywhere, Blueprism, UiPath. Przy czym liderem będzie cały czas UiPath.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 80%.

Komentarz: UiPath jest absolutnym liderem w Polsce. BluePrism zajmuje drugie miejsce. Automation Anywhere generalnie zmienił strategię (mam wrażenie, że trochę spasował) i będzie w Europie (w tym w Polsce) dostępny jedynie przez partnerów.

Prognoza 4: Rozwiązanie do automatyzacji procesów firmy Microsoft - tj. Power Platform na dobre zagości w polskich firmach, a dobrze może namieszać na rynku już w 2021.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 65%.

Komentarz: O Microsoft zrobiło się głośno - w kontekście rynku RPA - po przejęciu przez niego Softomotive. Do świadomości klientów zaczął także przebijać się z Power Platform oraz Power Automate Desktop. Ale, tak jak napisałem w prognozie dopiero rok 2021 będzie należał do MS (tym bardziej, że jest już dostępna wersja beta narzędzia do Process Mining od MS - czyli Process advisor).

Prognoza 5: Polscy dostawcy narzędzi RPA - którzy znaleźli swoją niszę umocnią się, pozostałe polskie firmy będą miały problem z rozwojem swoich produktów.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 85%.

Komentarz: Napiszę tylko, że słyszałem iż wśród polskich dostawców narzędzi RPA nie ma jakiś specjalnych sukcesów wdrożeniowych. Każda z tych firm szuka niszy, lub nowego rynku (np. za granicą - w USA).

Prognoza 6: Demokratyzacja automatyzacji / robotyzacji - będzie postępować, mimo (biernego) oporu ze strony działów IT.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 100%.

Komentarz: Tak, tak, tak!. Demokratyzacja automatyzacji / robotyzacji postępuje. Najlepiej to widać po konferencji HiperAutomatyzacja vol. II - 14 genialnych case study z Polski.

Prognoza 7: Więcej niż kilka jednostki administracji rządowej/samorządowej zacznie wdrażać rozwiązania RPA i to w skali wykraczającej poza PoC.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 5%.

Komentarz: Niestety tutaj się chyba pomyliłem - przeceniłem poziom innowacyjności samorządów i administracji rządowej. Nie słyszałem o spektakularnych wdrożeniach RPA w podmiotach publicznych (ale kilka podmiotów szykuje się do przyspieszenia w 2021 r. - więc jest nadzieja). Na pewno wpływ miała na to pandemia - z drugiej strony pandemia powinna być katalizatorem szukania oszczędności / wsparcia dla pracy zdalnej itp... Cóż nie wykorzystany potencjał.

Prognoza 8: Firmy zaczną na masową skalę łączyć RPA z OCR (zewnętrznym albo wewnętrznym).

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 85%.

Komentarz: Absolutnie tak! Firmy przekonują się, że dopiero RPA + OCR pozwala uzyskać odpowiednio wydajne środowisko pracy.

Prognoza 9: Firmy coraz śmielej zaczną eksperymentować z łączeniem mechanizmów AI (modele Machin Learning) z narzędziami RPA - na rynku polskim pojawi się zaczątek inteligentnej robotyzacji procesów.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 85%.

Komentarz: Absolutnie tak! Firmy już widzą potencjał łączenia modeli ML z robotami. Bardzo fajnie było to przedstawione podczas I i II edycji konferencji HiperAutomatyzacja (świetne case study Hapag Lloyd oraz BNP Paribas). Istotne jest, aby tego typu podmiotów, było jak najwięcej.

Prognoza 10: Firmy zaczną porządkować portfolio posiadanych robotów - część z nich wyłączając (bo ich utrzymanie będzie nieopłacalne), a część skalując (ponad 50 robotów) - bo tylko odpowiednio duża skala pozwoli na uzasadnienie funkcjonowania RPA.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 85%.

Komentarz: Mam podwójne potwierdzenie realizacji tej prognozy. Część firm wyłącza nieopłacalne (od strony finansowej) roboty (przykład jednego z banków - Nordea; mówiono o tym publicznie podczas konferencji HiperAutomatyzacja vol. I). Dodatkowo wyniki badań ankietowych z maja-czerwca 2020 i zbudowany na ich podstawie model wykazują, że warto robotyzować szeroko, albo wcale (jeżeli firma chce uzyskać inne, niż finansowe korzyści z robotyzacji).

Prognoza 11: Firmy zaczną przekształcać swoje działy zajmujące się RPA w komórki zajmujące się szerzej automatyzacją procesów (wykorzystując mechanizmy workflow, API,...).

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 90%.

Komentarz: Tak, tak i jeszcze raz tak :). Firmy rozszerzają kompetencje i zakres działania komórek RPA na szeroko rozumianą hiperautomatyzację.

Prognoza 12: Pojedyncze firmy zaczną eksperymentować z process mining, ale dopiero rok 2021 stanie się początkiem masowego wykorzystania narzędzi z tego obszaru.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 55%.

Komentarz: Mamy już pierwsze wdrożenia w Polsce process mining (vide mBank, który został zaprezentowany podczas I edycji konferencji HiperAutomatyzacja, Philip Morris International - podczas II edycji konferencji). Natomiast nie jestem pewien, czy nastąpi masowe wykorzystanie process mining w 2021 r. Podejście jest wymagające - koncepcyjnie, narzędziowo i stosunkowo drogie (no, chyba że Microsoft namiesza z Process advisor).

Prognoza 13: W pierwszych firmach (zwłaszcza SSC / BPO zagranicznych koncernów) powstaną pierwsze hybrydowe środowiska pracy (łączące na dużą skalę boty i ludzi).

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 25%.

Komentarz: Wydaje mi się, że to się nie sprawdziło - nie ma (jeszcze?), aż tak dużych wdrożeń robotów w Polsce. Chyba, że się mylę - wówczas proszę o kontakt taką firmę / firmy :). Na zachętę przekażę moją książkę "Strategiczne pozycjonowanie robotyzacji procesów biznesowych w przedsiębiorstwach" (zaraz, jak tylko się ona ukaże :)). 

Prognoza 14: Firmy zaczną stosować na szeroką skalę voiceboty i chatboty - prawdziwie inteligentne, tj. wykorzystujące przetwarzanie języka naturalnego. Część z voicebotów i chatbotów będzie łączona z narzędziami RPA.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 30 %.

Komentarz: Nie obserwuję spektakularnego wzrostu wdrożeń voicebotów i chatbotów w Polsce (ciągle chyba barierą jest język i mentalność firm bojących się innowacji). Może upowszechnienie się tych rozwiązań nastąpi w 2021 r. Jednocześnie firmy zaczynają łączyć roboty z voicebotami (np. Orange czy Warta), ale to raczej są jeszcze wyjątki, niż reguła.

Prognoza 15: Asystent Google stanie się wreszcie przydatny przy komunikacji w nim w języku polskim.

Stan realizacji prognozy (subiektywny): 10%.

Komentarz: Tutaj chyba się pomyliłem. Nie ma masowego korzystania z asystenta Google...

Jak widać, z kilkoma prognozami wydaje się, że trafiłem bardzo dobrze (np. demokratyzacja robotyzacji, RPA+OCR), niektóre mocno przestrzeliłem (np. robotyzacja w sektorze publicznym). Można się także zastanawiać, jak wyglądałaby sytuacja gdyby nie było pandemii.. Generalnie jednak, pozwalam sobie postawić tezę, że rok 2020 z perspektywy robotyzacji (jako trendu, narzędzi, świadomości) można uznać za bardzo udany! A co Państwo o tym sądzą?