Katalog kryteriów wyboru procesu dla pilotażowego wdrożenia RPA jako jeden z kluczowych czynników sukcesu POC [edycja marzec'2019]
Istotnym wyzwaniem (nie chcę tego nazywać "utrudnieniem") jest konieczność prawidłowej identyfikacji procesów, które nadają się do robotyzacji z wykorzystaniem narzędzi klasy RPA (Robotic Process Automation).
Identyfikacja procesów odbywa się zwykle w dwóch przypadkach (i ma trochę inne cele i formę):
- Podczas realizacji PoC (Proof of Concept) dotyczącego robotyzacji procesów (organizacja nie wie do końca czym jest RPA, nie wie czy u niej sprawdzi się to podejście do automatyzacji, nie zna narzędzi i ich oferowanych przez nie funkcjonalności).
- Podczas produkcyjnego wdrożenia robotyzacji w organizacji - kiedy trzeba osiągać zadeklarowane po pilotażu rezultaty.
Kiedy mówimy PoC myślimy zazwyczaj o instalacji i uruchomieniu wybranego narzędzia RPA na infrastrukturze klienta. PoC ma służyć pokazaniu, jak działa określone oprogramowanie, ale dodatkowo powinien również udowodnić dopasowanie tego rozwiązania do potrzeb i specyfiki danej organizacji i możliwość szybkiej jego implementacji.
Pozwolę sobie na stwierdzenie (poparte obserwacjami praktycznymi), że w przypadku realizacji PoC zazwyczaj zależy nam na znalezieniu procesów, które zapewnią nam pozytywny przebieg pilotażu. Czyli sięgamy tutaj zwykle po "nisko wiszące owoce". Zazwyczaj wybrany będzie stosunkowo prosty proces (lub procesy), zapewniający duży "uzysk" z jego robotyzacji. Nie będzie miał on wielu ścieżek alternatywnych, a jeżeli nawet - to podczas PoC będziemy koncentrować się na tzw. "happy path".
W drugim przypadku walczymy o faktyczną skuteczność robotyzacji. W tym wariancie często musimy "odkrywać" takie procesy. Okazuje się bowiem w praktyce, że w dojrzałych organizacjach (np. w bankach, telkomach, firmach energetycznych) część najbardziej pracochłonnych procesów jest już zautomatyzowana z wykorzystaniem innych rozwiązań IT (np. platform BPMS), a przy procesach w których jest zaangażowanych mniejsza liczba pracowników okazuje się, że trudno jest zapewnić odpowiednie ROI (przy RPA - Robotic Process Automation, aby móc mówić o wymiernych korzyściach, niezbędny jest odpowiedni efekt skali). Tutaj należy mieć zdecydowanie bardziej wyrafinowane podejście do identyfikacji procesów do robotyzacji.
Poniżej przedstawiono ramową listę kryteriów, które powinny zostać uwzględnione przy selekcji procesów do robotyzacji podczas realizacji POC'a. Dodatkowo na końcu wpisu dostępny jest do nieodpłatnego pobrania arkusz w MS Excelu, które ułatwia przeprowadzenie oceny pod kątem jego robotyzacji (zrzut ekranu z narzędzia przestawiony jest poniżej).
Kryteria podzielone zostały na dwa obszary - biznesowe i informatyczne. Łącznie są 23 kryteria, które bardzo dogłębnie pozwalają ocenić dany proces.
Jeżeli nie masz jeszcze konta - załóż je (jest to całkowicie nieodpłatne).
Komentarze do wpisu
Zamiast "otwartości…
Zamiast "otwartości pracowników", jako kryterium niemal kluczowe, proponowałbym "popularność procesu". Rationale: pracownicy najczęściej nie lubią zmian, więc aby zyskać buy-in, warto zaproponować robotyzację bolesnego dla nich procesu. Oczywiście reszta kryteriów również obowiązuje. Jeśli PoC na RPA wyeliminuje dla pracowników jakiś "pain point", to oni sami wyjdą z inicjatywami dalszych usprawnień; potwierdzone wielokrotnie w praktyce...
Zaproponowany tu arkusz do…
Zaproponowany tu arkusz do oceny procesu kandydującego do automatyzacji niestety nie uwzględnia funkcji oferowanych przez najbardziej zaawansowane platformy technologiczne RPA: wielowątkowości procesów, obsługi wyjątków. Według tego modelu do automatyzacji nie nadawałyby się procesy, które skutecznie i niedrogo zautomatyzowaliśmy. Pytania 5, 7, 8 i 9 prowadzą na manowce. Nie są one istotne w ocenie przydatności procesu do automatyzacji.
Uważam, że zaczynać zawsze…
Uważam, że zaczynać zawsze należy od przypadków mniej złożonych i łatwiejszych w realizacji, obarczonych mniejszym ryzykiem.
• przyszły neurochirurg ćwiczy na tkankach zwierzęcych, a nie na mózgu człowieka
• rachunek macierzowy jest ważny, ale czy nie łatwiej zacząć od pola kwadratu?
Przy PoC wolę trzymać się zasady KISS (Keep It Simple, Stupid) a do PoC należy wybierać procesy o strukturze linearnej i z małą liczbą wyjątków. Naukę latania też wolałbym zacząć od Cessny 152, dochodząc etapami do 747 (wersja dla eurofilów: do A380)
Oczywiście, zaadresowanie przez narzędzie RPA wielowątkowości procesów czy obsługi wyjątków jest konieczne. Przed automatyzacją takich procesów Zasadne jednak jest ich uproszczenie i ewentualny podział na mniejsze procesy. Jest to szczególnie ważne w dużych organizacjach, gdyż pozwala na bardziej elastyczne wykorzystanie środowiska eksploatacyjnego robotów.
Pytania 5, 7, 8 i 9 – w mojej opinii – nie prowadzą na manowce ale do celu. Po kolej więc:
05. Podczas realizacji procesu wcale lub bardzo rzadko występują błędy, sytuacje nadzwyczajne itp.
Robotyzacja takiego procesu jest prostsza, co przyspiesza uzyskanie działającego robota i obniża koszt realizacji PoC. Jest to więc zasadne kryterium preferowania procesu do PoC.
Funkcjonalność obsługi wyjątków jest oczywiście pomocna, ale i tak scenariusz obsługi każdego wyjątku trzeba opracować.
07. Realizacja procesu odbywa się w sposób scentralizowany
09. Proces realizowany jest w ramach jednego pionu/działu
Realizacja jednego z tych dwóch kryteriów upraszcza podejmowanie decyzji w toku budowy robota, co przyspiesza i zmniejsza nakład pracy. Jest to więc zasadne kryterium preferowania procesu do PoC.
08. Podczas realizacji procesu wykorzystywanych jest wiele różnych systemów informatycznych
Pozwala to pokazanie uniwersalności RPA i ułatwia promocję tej technologii w organizacji. Nie jest to może krytyczne, ale istotne pomocnicze kryterium wyboru.
Widzę trochę robienia z RPA…
Widzę trochę robienia z RPA filozofii, zaraz będą podręczniki, studia podyplomowe i doktoraty 'jak wdrożyć PoC'.. A wszystko dlatego że niedoinformowani klienci mają za doradców 'expertow' od makr ktorzy robią z tego święty grał, wtrącając od czasu do od czasu przyadkiem 'sztuczna inteligencja'..
Dodaj komentarz